Verhuisd

Onze weblog is verhuisd naar onze eigen site. Kijk daarom op www.mvonederland.nl/nieuwsteontwikkelingen/mvoblogs/blog om te volgen hoe MVO Nederland bezig is met MVO.

Nelleke Jacobs

MVO heeft nog lange weg te gaan

Dit najaar komt het kabinet met een nieuwe beleidsnota op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). En deze maand begon de SER aan haar advies over globalisering en ketenverantwoordelijkheid.
Er is momenteel ongetwijfeld veel dynamiek rond MVO. Maar hoe ver zijn we gevorderd sinds hierover in 2000 een richtinggevende studie van de SER verscheen? Een kritische beschouwing leert dat er nog een lange weg te gaan is.

Het SER rapport ‘De winst van waarden’ heeft op een voortreffelijke manier uitgelegd waar het bij MVO om gaat. De onderneming werd er in beschreven als ‘een lange termijn samenwerkingsverband dat waarde schept op de terreinen people, planet en profit’. Dat is een duidelijk andere benadering dan de opvatting dat de onderneming vooral een instrument is van kapitaalverschaffers, zoals nog maar al te vaak blijkt bij strategische beslissingen, reorganisaties en overnames.
MVO gaat om Meervoudig Vernieuwend Ondernemen (…) met als doel niet alleen financiële maar ook sociale en ecologische prestaties te leveren. In de afgelopen jaren is de urgentie van de ecologische en sociale prestaties, van people en planet, alleen maar toegenomen. We weten intussen veel meer van de dreigende uitputting van de aarde, van klimaatverandering en van de noodzaak om mensen - hier en daar - volwaardig te laten participeren.
Terwijl het belang van duurzaamheid en participatie toenam, is - hoe onlogisch ook - de invloed van de financiële wereld alleen maar groter geworden. Tegelijkertijd raakte de verbinding tussen de geld- en kapitaalmarkt en de reële economie steeds verder zoek. Hedgefunds, durfkapitalisten en andere financiële power players zetten - binnen of buiten de openbaarheid - vaak de toon in het spel om de knikkers. En in hun ogen is de klassieke opvatting dat winst - en liefst zo snel en zoveel mogelijk - nog steeds het leidende en vaak zelfs allesbepalende beginsel.

MVO is niet ‘iets erbij’
Maar ook bij veel gewone ondernemers en managers is MVO als concept nog niet echt verankerd. Nog vaak ziet men MVO slechts als een aantal ingewikkelde onderwerpen die weliswaar bij het ondernemen horen, maar niet de hele of de essentie van de onderneming raken, zoals de SER stelt. En nog weinigen onderkennen de potentie van MVO op het gebied van innovatie en marktkansen.
Uit EIM onderzoek blijkt dat ongeveer een derde van het mkb van zichzelf vindt dat men aan MVO doet. Terwijl er bij hen veel aandacht is voor personeelsgerichte activiteiten scoren milieu-, energie-, klimaat- en diversiteitsthema’s nog vrij laag. Een groeiend aantal brancheorganisaties pakt deze thema’s intussen wel op, maar gemeengoed is dat in deze kringen nog geenszins.
Bij grote bedrijven scoren ook personeelsgerichte thema’s hoog, terwijl men daarnaast zegt veel te doen aan corruptiebestrijding en transparantie. Klimaat is hier een sterk opkomend thema.
Voorts is waarneembaar dat steeds meer grote en kleine bedrijven MVO en duurzaamheid vertalen naar producten, diensten en marketing.
Maar alles overziende gaat het nog steeds om weliswaar beloftevolle maar vooralsnog beperkte initiatieven, die meestal slechts een deel van de onderneming raken.

Behoefte aan nieuwe inspirerende impulsen
Belangrijke MVO thema’s als ketenverantwoordelijkheid, klimaatneutraal produceren, zorgplicht, arbeidsparticipatie, transparantie en ecologische en sociale diversiteit staan nog in de kinderschoenen. Veel ondernemers en hun organisaties verzetten zich nog te vaak tegen nieuwe initiatieven op deze terreinen. Denk aan de lobby in de auto- en vliegtuigindustrie tegen plannen om de CO2 uitstoot terug te dringen.
Tegen deze achtergrond is er behoefte aan nieuwe inspirerende impulsen om het momentum rond MVO door te vertalen in een daadwerkelijke verankering van dit concept in de dagelijkse activiteiten van alle, ja alle ondernemers. Dat vraagt niet alleen om ambitie en leiderschap van de overheid. Ook de organisaties en instellingen rond de ondernemers kunnen hierin een belangrijke rol spelen. Ook zij kunnen aan de kansen en de urgentie van dit concept een veel bredere basis geven.
Ik doel op brancheorganisaties, kamers van koophandel, ondernemersverenigingen, Syntens, onderwijsinstellingen, kennisinstituten, enz. Deze partijen hebben een belangrijke opiniërende en faciliterende rol naar vooral het mkb. Voor al deze organisaties is de SER visie op MVO een uitstekende basis voor nieuw beleid en nieuwe programma’s.
MVO Nederland staat hen hierin graag bij.

Willem Lageweg

Logisch!

Er is door mijn ouders hard gewerkt om mijn woordenschat zo groot mogelijk te maken. Als ik vroeger nog wat las voordat ik ging slapen, mocht ik naar beneden komen als ik een woord niet begreep. Volgens mij vond ik het alleen maar leuk om naar beneden te lopen zodat ik nog niet hoefde te slapen, want hoeveel moeilijke woorden staan er nu helemaal in een boek als Bakkertje Deeg?
Later vond ik het veel leuker om zelf woorden op te zoeken. Leuker nog dan uit m’n bed komen terwijl ik eigenlijk moest gaan slapen. Het enige frustrerende aan het opzoeken van woorden in het woordenboek vond ik m'n moeder. Ik ben soms een beetje eigenwijs, dus als ik een woord niet kon vinden in het woordenboek, dacht ik dat Van Dale dat woord gewoon niet kende. Het kwam niet direct in me op dat ik het niet goed had opgezocht. Het was dan erg frusterend als m'n moeder zo'n woord wel kon vinden. Wist ik veel dat als ik het woord 'gedirigeerd' wilde opzoeken, dat ik dan bij de 'D' van dirigeren moest kijken?! Ik vind dat trouwens nog steeds onlogisch.

Bezoekers van onze website hadden volgens mij ook veel met zulk soort opzoek-leed te maken. Het frustrerende was dan ook nog dat ik de rol van m'n moeder op me nam: ik kon namelijk wel m'n weg vinden in een site die voor anderen onlogisch leek.
Maar nu is dat anders! De site van MVO Nederland is vernieuwd en de indeling is bijna even logisch als die van een woordenboek! Als je als ondernemer wilt weten hoe je met MVO aan de slag kunt, kun je dit overzichtelijk opzoeken per branche, regio of thema. En er is een bibliotheek, waarin alle publicaties, scans en prijzen kunnen op een rij staan.
De inhoud is nog niet helemaal compleet, maar alles dat op de site staat is makkelijker te vinden.
Heeft u tips voor de inhoud van de site? Stuur ons dan een mailtje!

Nelleke Jacobs

Goede voornemens – het vervolg

Terwijl het leven alweer lang zijn gewone gang gaat, en de goede voornemens alweer zijn gebagatelliseerd, moest MVO Nederland nog steeds zijn goede voornemens opstellen.
Om deze voornemens op te stellen hebben we de stappen uit het High 5! handboek gevolgd.

Stap 1 - Voorbereiden: ga aan de slag
Het voornemen om aan de slag te gaan was nogal gemakkelijk gemaakt. Zoals vaker blijkt, is het maken van voornemens makkelijker dan ze daadwerkelijk uit te voeren. Toch vinden we dat we als MVO Nederland een maatschappelijk verslag zouden moeten hebben: practice what you preach…

Stap 2 - Plannen: bepaal de inhoud van het verslag
Ook de inhoud van het verslag was vrij makkelijk bepaald. We willen onze kosten afzetten tegen de opbrengsten. Wat heeft MVO Nederland bereikt? En wat heeft dit gekost op het gebied van people, planet en profit?

Stap 3 - Beoordelen: meet uw prestaties
Het meten van de prestaties betekende voor ons letterlijk een spiegel voorhouden. Het is leuk om even boven je dagelijkse werkzaamheden stil te staan en te bekijken wat je hebt bereikt.

Het meten van de investering die deze resultaten hebben mogelijk gemaakt kostte wat meer rekenwerk. Stap voor stap moet worden nagegaan wat MVO Nederland heeft geïnvesteerd: hoeveel energie is verbruikt? Hoeveel papier is verbruikt? Hoeveel manuren? Hoeveel geld?
We zijn letterlijk met een rekenmachine aan de slag gegaan om te berekenen hoeveel kilometers we met de trein, de auto of het vliegtuig hebben afgelegd, hoeveel lampen er branden enzovoorts.

Stap 4 - Rapporteren: maak het nieuws bekend
Het overzicht van de resultaten van 2006 en de investeringen die we hiervoor hebben gedaan hebben we het team laten zien. De reacties waren positief. Het is goed om op deze manier stil te staan bij wat je als organisatie hebt bereikt en wat dit je heeft gekost.

Stap 5 - Verbeteren: streef naar meer
Wat willen we in 2007 bereiken? En kunnen we dit bereiken met minder kosten? De ambities voor 2007 zijn opgesteld in het jaarplan 2007. Verder hebben we in groepen doelen geformuleerd voor het verminderen van de kosten.

Ons eerste duurzaamheid verslag is het resultaat van deze stappen. En nu is er werk aan de winkel. We zijn al een half jaar op weg in 2007, en er zijn nog veel doelstellingen te bereiken!

Nelleke Jacobs

Boetedoening

Ik kom uit een katholiek nest, dus het afkopen van zonden is geen onbekend fenomeen voor mij. Niet dat ik zo veel zonden bega, maar mocht het onverhoopt een keer gebeuren: een aantal Weesgegroetjes verder zou mijn geweten weer schoon zijn.
Dit afkopen van zonden is een oud fenomeen. De zogenaamde 'aflaat' is een kwijtschelding van je zonden. Rond de 11e eeuw werden aflaten verleend aan diegene die als boetedoening meegingen op de kruistochten. Je kon trouwens ook gewoon iemand betalen om in zijn plaats mee op kruistocht te gaan, de aflaat was dan voor de betalende en niet voor diegene die op kruistocht ging.

Veel mensen vinden dit schijnheilig, en daar kan ik me iets bij voorstellen. Het aflaatprincipe geeft je namelijk de kans ongegeneerd zonden te begaan, en toch in de hemel terecht te komen. Door strikt vast te houden aan het aflaatprincipe, kunnen mensen lui en onverantwoordelijk worden.

Vandaag de dag is het uitstoten van CO2 best een grote zonde. Zeker met het oog op de klimaatverandering, het broeikaseffect en het opwarmen van de aarde. In principe zou je deze zonde moeten voorkomen, of op z’n minst tot het minimale beperken. Maar mocht je de CO2 zonde toch begaan, hoef je gelukkig niet zelf op kruistocht. Je kunt organisaties betalen die vervolgens voor jou op kruistocht gaan. Althans, die organisaties compenseren de CO2uitstoot die je hebt veroorzaakt door het planten van bomen.

MVO Nederland heeft dit ook gedaan. In 2006 hebben wij 22,33 ton CO2 uitgestoten. De KlimaatNeutraal Groep is voor ons op kruistocht gegaan. Via duurzame bos- en energieprojecten. Er zijn voor ons bomen gepland in Ecuador en Oeganda. En er wordt geïnvesteerd in duurzame energieprojecten in Jamaica.
Om het boetedoen ook voor ons nog wat fysiek te maken, wordt aanstaande vrijdag op 14.00 uur een boom gepland bij ons pand in Utrecht.

Om ondanks het aflaten lui en onverantwoordelijk gedrag te voorkomen, geeft de KlimaatNeutraal Groep de volgende tips:

Organisaties kunnen in drie stappen streven naar een klimaatneutrale organisatie:
1. reductie van CO2-uitstoot, bijvoorbeeld door energiebesparing;
2. zoveel mogelijk gebruik maken / inkopen van duurzame energie;
3. compensatie van onvermijdelijke uitstoot van CO2.

MVO Nederland gaat aan de slag met de reductie van CO2-uitstoot. En voor de onvermijdelijke zonden zullen we ook volgend jaar boete doen.

Zelf ook boete doen voor uw CO2-uitstoot? Kijk eens op:
Echte Energie (compensatie aardgasgebruik)
Essent (compensatie aardgasgebruik)
Green Card Visa (compensatie creditcardaankopen)
KlimaatNeutraal Groep (compensatie aardgasgebruik, vervoer, evenementen etc.)
Nuon (compensatie aardgasgebruik)

OCO2 (compensatie aardgasgebruik, vervoer, etc.)
Rabobank (compensatie creditcardaankopen)
Trees for Travel (compensatie vervoer)

Nelleke Jacobs

Het vuile handen vraagstuk

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is zo makkelijk nog niet. Volgens mij omdat MVO vaak vereist dat er keuzes gemaakt worden. En dat is voor sommige mensen niet zo makkelijk. Ik heb hier in mijn scriptie het volgende over geschreven:
Omdat verschillende stakeholders zich op verschillende manieren verhouden tot de organisatie – stakeholders van de profit, de planet of de people -, wordt de organisatie gedwongen keuzen te maken. Iedere keuze heeft tot gevolg dat aan sommige belangen wordt voldaan, en aan andere niet. Een dergelijke situatie wordt een ‘vuile handen vraagstuk’ genoemd.

Gelukkig zijn er ook voorbeelden van MVO waar de keuze makkelijk te maken is. Dit zijn dan ook gelijk mijn lievelingsvoorbeelden. Zoals bijvoorbeeld een rozenkwekerij die zijn rozen belicht met assimilatielampen. De restwarmte die van deze lampen vrijkomt, wordt gebruikt voor een naastgelegen potplantenkwekerij. De keuze voor planet is in dit geval gelijk een keuze voor profit.

Blijft een feit dat MVO vaak om het maken van keuzen draait. En dat dit niet altijd makkelijk is. Verschillende mensen hebben zich over het zogenaamde ‘vuile handen vraagstuk’ gebogen. En zelfs een soort rechtvaardiging gevonden voor het maken van een keuze:
De rechtvaardiging voor deze inbreuk op rechten en belangen van bepaalde stakeholders [bij het maken van keuzen] schuilt in het feit dat hiermee de continuïteit van de onderneming wordt veiliggesteld. En zo wordt verzekerd dat de onderneming in de toekomst een bijdrage kan blijven leveren aan economische groei, evenwicht in het milieu en sociale vooruitgang.

MVO Nederland worstelt zelf ook nogal met een ‘vuile handen vraagstuk’. De ambities van MVO Nederland lijken oneindig. We willen veel bereiken. Anderzijds hebben we een vrij lage bezetting om dit alles te bereiken. Kiezen we voor de profit? En maken we onze oneindige ambities waar? Of kiezen we voor people? En hiermee voor het welzijn van onze medewerkers? Een keuze tussen deze twee uitersten zou worden gerechtvaardigd als de continuïteit van MVO Nederland door die keuze zou worden veiliggesteld.

Een keuze tussen twee uitersten zoals hierboven geschetst is nogal extreem. Hoe soft of cliché het ook klinkt, de continuïteit van een organisatie wordt juist veiliggesteld als de balans tussen de twee uiterste in samenspraak met de belanghebbende wordt gezocht. Dat is dan volgens mij ook de kern van MVO: met behulp van een stakeholderdialoog keuzes maken. Hiermee blijft MVO een lastig onderwerp, maar zo’n dialoog geeft wel duidelijkheid in de te maken keuze…

Nelleke Jacobs

Teambuilding

Officieel is teambuilding bedoeld 'om functioneel samenwerkende groepen inzicht te verschaffen in het functioneren van hun team. Zij leren hoe zij de kwaliteiten van hun teamgenoten (beter) tot hun recht kunnen laten komen. En hoe ze zich gezamenlijk kunnen inzetten voor het teamresultaat. Door elkaars sterke punten te leren kennen en te benutten.'

Met dat idee heeft MVO Nederland al haar collega’s een weekend in een huisje gestopt. En
inderdaad: ik heb heel veel geleerd over de sterke (en minder sterke) kanten van mijn collega’s.
Zo ben ik erachter gekomen dat Karin heel goed kan rumicuppen. En Gerard niet zo goed kan schudden, maar wel leuke foto’s kan maken. Frank hoogstwaarschijnlijk niet door de voorrondes van Dancing on Ice komt en Bernedine niet gevoelig is voor stille hinten. Derek aardig wat botoxbehandelingen moet ondergaan voordat hij een pokerface heeft en Lobke haar roeping als sprintster heeft misgelopen. Wilco verassend competitief is en Eelke verassend goed Duits spreekt. Willem geen ster is in het uitleggen van spelletjes en Lian mij echt collegiaal blijft steunen, ookal verlies ik alle spelletjes. Matthijs een grote longinhoud heeft en daardoor goed kan glasblazen en Feia echt goed kan koken. Ik ben er helaas nooit achter gekomen of Sigrid goed is in het maken van ontbijt….
Een leerzaam weekend dus. En teambuilding of niet: het is erg leuk om je collega’s eens in een andere setting mee te maken. Ook voor de sfeer tijdens het gewone werkleven.

Wil jij ook verassend sterke en zwakke kanten van je collega's leren kennen? Dit hoeft helemaal niet moeilijk te zijn: huur een huisje, een paar schaatsen en neem wat spelletjes mee!

Nelleke Jacobs