Het vuile handen vraagstuk

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is zo makkelijk nog niet. Volgens mij omdat MVO vaak vereist dat er keuzes gemaakt worden. En dat is voor sommige mensen niet zo makkelijk. Ik heb hier in mijn scriptie het volgende over geschreven:
Omdat verschillende stakeholders zich op verschillende manieren verhouden tot de organisatie – stakeholders van de profit, de planet of de people -, wordt de organisatie gedwongen keuzen te maken. Iedere keuze heeft tot gevolg dat aan sommige belangen wordt voldaan, en aan andere niet. Een dergelijke situatie wordt een ‘vuile handen vraagstuk’ genoemd.

Gelukkig zijn er ook voorbeelden van MVO waar de keuze makkelijk te maken is. Dit zijn dan ook gelijk mijn lievelingsvoorbeelden. Zoals bijvoorbeeld een rozenkwekerij die zijn rozen belicht met assimilatielampen. De restwarmte die van deze lampen vrijkomt, wordt gebruikt voor een naastgelegen potplantenkwekerij. De keuze voor planet is in dit geval gelijk een keuze voor profit.

Blijft een feit dat MVO vaak om het maken van keuzen draait. En dat dit niet altijd makkelijk is. Verschillende mensen hebben zich over het zogenaamde ‘vuile handen vraagstuk’ gebogen. En zelfs een soort rechtvaardiging gevonden voor het maken van een keuze:
De rechtvaardiging voor deze inbreuk op rechten en belangen van bepaalde stakeholders [bij het maken van keuzen] schuilt in het feit dat hiermee de continuïteit van de onderneming wordt veiliggesteld. En zo wordt verzekerd dat de onderneming in de toekomst een bijdrage kan blijven leveren aan economische groei, evenwicht in het milieu en sociale vooruitgang.

MVO Nederland worstelt zelf ook nogal met een ‘vuile handen vraagstuk’. De ambities van MVO Nederland lijken oneindig. We willen veel bereiken. Anderzijds hebben we een vrij lage bezetting om dit alles te bereiken. Kiezen we voor de profit? En maken we onze oneindige ambities waar? Of kiezen we voor people? En hiermee voor het welzijn van onze medewerkers? Een keuze tussen deze twee uitersten zou worden gerechtvaardigd als de continuïteit van MVO Nederland door die keuze zou worden veiliggesteld.

Een keuze tussen twee uitersten zoals hierboven geschetst is nogal extreem. Hoe soft of cliché het ook klinkt, de continuïteit van een organisatie wordt juist veiliggesteld als de balans tussen de twee uiterste in samenspraak met de belanghebbende wordt gezocht. Dat is dan volgens mij ook de kern van MVO: met behulp van een stakeholderdialoog keuzes maken. Hiermee blijft MVO een lastig onderwerp, maar zo’n dialoog geeft wel duidelijkheid in de te maken keuze…

Nelleke Jacobs